Việc lực lượng cảnh sát giao thông thực hiện xử phạt đối với các lái xe điều khiển phương tiện dưới tốc độ quy định trên cao tốc thời gian qua đã nhận được nhiều ý kiến khác nhau, song hầu hết đều tỏ ra đồng tình với động thái này.
Trên thực tế, tình trạng điều khiển phương tiện dưới tốc độ quy định trên cao tốc đã và đang gây ra nhiều hệ luỵ tiêu cực cho hoạt động giao thông.
Nhiều hệ lụy từ việc lái xe dưới tốc độ quy định
Sinh sống và làm việc tại TP.HCM nhưng anh Hoàng Văn Thái (42 tuổi, ngụ thành phố Thủ Đức) thường xuyên phải di chuyển về thành phố Phan Thiết tỉnh Bình Thuận để chăm sóc người thân. Anh Thái cho biết việc lái xe từ TP.HCM – Bình Thuận đã thuận tiện và nhanh chóng hơn trước do các tuyến cao tốc đã thông.
Tuy vậy, anh Thái cho hay thời gian qua không chỉ anh mà nhiều người khác gặp ít nhiều cản trở vì một số phương tiện di chuyển dưới tốc độ cho phép: “Là người tham gia giao thông thì trong trường hợp này rất khó chịu. Thứ nhất là các xe đi chậm gây cản trở cho các xe sau, thứ hai là cực kỳ nguy hiểm vì khi đi trong làn trong cùng với tốc độ cao thì có muốn chuyển làn cũng không được”.

Lý giải cho thực tế này, anh Nguyễn Hùng Đăng Khoa – quản trị trang tin Vlog Xe cho rằng:
“Những xe chạy dưới tốc độ quy định trên cao tốc thường là xe tải, xe container lớn vì những xe này tốc độ tối đa chỉ loanh quanh 80km/h nên khi chở nặng hay quá tải hoặc chạy lên các đoạn dốc thì dĩ nhiên khó đạt được tốc độ 60km/h. Lái xe trên cao tốc là 1 loại kỹ năng mà kỹ năng này nhiều người chưa chắc đã được luyện tập hay thành thục khi học lái nên khi chạy tốc độ cao trên cao tốc nhiều người có phần bỡ ngỡ, lo sợ nên chạy chậm lại.
Theo em việc này là do ý thức, văn hoá và 1 phần là do Luật giao thông đường bộ của chúng ta chưa chặt chẽ nên tình trạng các xe đi chậm vẫn ôm làn bên ngoài nhiều và gây ảnh hưởng, cản trở đến việc lưu thông chung”.
Từ thực tế công tác quản lý vận hành các tuyến cao tốc TPHCM – Long Thành – Dầu Giây – Phan Thiết, ông Bùi Xuân Kiên – Đội phó Đội vận hành Công ty Cổ phần dịch vụ kỹ thuật đường cao tốc Việt Nam (VEC E) cho rằng việc lái xe dưới tốc độ cho phép trên đường cao tốc là hành vi điều khiển phương tiện tham gia giao thông không đúng quy định, có thể gây ra một số tình huống nguy hiểm và ảnh hưởng đến an toàn giao thông cho các phương tiện đang tham gia lưu thông cùng chiều:
“Nếu lái xe quá chậm trên đường cao tốc có thể làm tăng nguy cơ tai nạn khi xe đi phía sau không kịp giảm tốc độ để xử lý tình huống khi đang chạy với tốc độ cao; Khi lưu thông trên cao tốc chúng ta hiểu là di chuyển với tốc độ nhanh và khi có một xe di chuyển với tốc độ thấp sẽ gây cản trở cho những phương tiện khác, điều này sẽ dẫn đến tình trạng ùn ứ giao thông trên đường cao tốc; Đường cao tốc có quy định về tốc độ lưu thông tối đa và tối thiểu, các trường hợp phương tiện lưu thông không tuân thủ tốc độ tối thiểu có thể bị phạt tiền hoặc xử lý vi phạm;
Ngoài ra, khi di chuyển trên đường cao tốc khi phải di chuyển phía sau các phương tiện di chuyển dưới tốc độ tối thiểu cũng khiến các tài xế cảm thấy căng thẳng hoặc bực bội khi phải giảm tốc độ liên tục hoặc phải vượt qua các phương tiện đang chạy quá chậm.”
Từ kinh nghiệm lái xe tại nhiều nước trên thế giới, anh Nguyễn Hùng Đăng Khoa – quản trị trang tin Vlog Xe cho rằng tình trạng điều khiển xe dưới tốc độ quy định cũng phổ biến ở nhiều nước, song ở mỗi nơi sẽ có đặc thù khác nhau:
“Ở Châu Âu ngươì ta tuân thủ Luật rất nghiêm, xe đi chậm sẽ hoàn toàn đi về bên phải để nhường làn bên trái cho xe chạy nhanh, 10 xe thì cả 10 xe đều tuân thủ. Còn ở Bờ Tây nước Mỹ thì lại hao hao Việt Nam khi cách chạy của tài xế có phần tự do hơn.”

Cẩm nang lái xe trên cao tốc
Có thể thấy việc lái xe trên đường cao tốc mà phía trước có phương tiện chạy chậm hơn tốc độ quy định không chỉ gây ức chế cho người lái phía sau mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn. Do đó, các lái xe chú ý và tuân thủ tốc độ tối đa và tối thiểu của mỗi đoạn tuyến đường cao tốc ví dụ như: cao tốc TP. HCM – Long Thành – Dầu Giây và Phan Thiết – Dầu Giây tốc độ cho phép là 60-120Km/h, tuyến Vĩnh Hảo – Phan Thiết tốc độ cho phép là 60-90Km/h…
Lái xe với tốc độ phù hợp với điều kiện giao thông như: điều khiển phương tiện trong điều kiện thời tiết không thuận lợi (sương mù, mưa lớn, gió mạnh…), tình trạng mặt đường trơn trượt hoặc có sự cố giao thông chúng ta cũng cần điều chỉnh tốc độ cho phù hợp;
Cần giữ khoảng cách an toàn giữa các xe khi di chuyển với tốc độ cao để có thể phản ứng và xử lý các tình huống khẩn cấp xảy ra;
Chú ý quan sát các biển báo giao thông, điều chỉnh tốc độ khi di chuyển vào khu vực các đoạn đường cong, các đoạn đường/cầu có độ dốc cao.

Khi lưu thông trên đường cao tốc gặp phải các phương tiện đang di chuyển dưới tốc độ quy định, chúng ta cần lưu ý và tuân thủ một số nguyên tắc như sau:
– Giữ khoảng cách an toàn không chạy bám đuôi với các phương tiện chạy chậm để tránh các tình huống bất ngờ và có thể phải phanh gấp;
– Chú ý quan sát phía sau và hai bên khi đủ điều kiện an toàn thì nhanh chóng vượt xe đang chạy chậm
– Nếu phương tiện chạy chậm kéo dài làm ảnh hưởng đến tình hình giao thông thì các phương tiện chạy phía sau tiến hành bật đèn ưu tiên đưa ra các cảnh báo để giúp các phương tiện khác nhận diện và phát hiện sớm tình huống đang xảy ra;
– Đối với các trường hợp phương tiện chạy dưới tốc độ quy định do gặp sự cố, lái xe cần đưa ra các cảnh báo và cho phương tiện di chuyển vào làn dừng khẩn cấp (nếu có thể) để không gây ảnh hưởng đến các phương tiện khác.
Huy Hoàng (VOVgiaothong)